Selasa, 14 September 2010

KOPI KOTHOK: Djajus Pete (5)

@Jilid 5
____________________________________________________________________________________

Rasan - Rasan
Djajus Pete,01 September 2010

Wong lanang lan wong wadon iku jelas beda.

Bedane sing paling nyolok ing bab kasetyan, kasetyane wong lanang lan kasetyane wong wadon iku ya beda.Kanggone wong wadon, cinta iku segala-galanya, nomer siji, diseleh ana ing ngarep dhewe, diagung-agungake. Wong lanang cintane kokepek wong, ooo....,aja takon dosa. Ketemu ing tengah pasar ya digelut, cakar-cakaran, jambak-jambakan , ora wedi mati. Beda karo wong lanang, bojo kok diepek uwong. Halah, mboyak...,jagad ora mung sagodhong kelor...Tiwas takgandhulana wong sing diepek gelem, ya arep mboyak, arep mbodhil, arep sotak, arep sothil.

(Ya ora kabeh wong lanang kaya mengkono. Ya ana sing rumangsa ditantang, rumangsa dikilani dhadhane.Sadumuk bathuk, sanyari bumi, sing tegese : bojo utawa lemah, dikukuhi tekan pati. Jaja bang mawinga-winga ,bramantya,muntap. Nanging akeh-akehe, yen bojone diepek wong, padha mupus. Ana rasa isin yen arep ngajak tukaran, krungu wong akeh. Yen bojo sing digandhuli meksa mberot, ucul ...cara wong oyok-oyokan, kalah. Kok tiwas isin,wirang. Bojo sing mberot ngeboti wong lanang liya mengkono iku, cara parikane : sekilo abot gulane , karo bojo abot cintane.

Kasetyane wong wadon marang bojo, moh yen nganti disenggol uwong, arepa dikaya ngapa rekasaneing uripe, merga bojone lara ora mari-mari, umpamane. Bojone sing lara isih dirumat apik, karo luru pangan, kanggo ngingoni anak-anake sing isih cilik. Kuwat nglakoni sangsara mengkono iku klebu dadi wataking wanita secara umum. Ora kok merga bojone lara, terus ditinggal nglayap, thruthusan. Ora.

Ora kecukupan kabutuihane batin, merga bojone lara, ora dadi apa, senajan nganti tetaunan, betah. Ngantia sing lanang mati pisan, ya ora kesusu rabi saka mikir anak-anake, mesakake anak-anake yen dikwalokake.

Mengkono mau ya beda karo watake wong lanang umume. Wong lanang, yen bojone lara, ajamaneh kok larane nganti tetaunan, lagi lara sesai wae pikirane wis nglambrang...,sapa ya sing takrabi nek bojone mati? Mangka bojone sing mengkjis-mengkis kuwi isih urip, kok wiis mbayangake randa kana-kana sing diweruhi. Apamaneh kok bojone mati tenan, arepa duwe anak cilik sing dipikir ya ora anake. Nek perlu anake dibrukna mBahe, ben taneg olehe manten-mantenan karo bojone sing anyar.*
____________________________________________________________________________________

Orek-Orek Montore Mabur
Djajus Pete,03 September 2010

ING gendhing Orek_Orek, ana ukarane sing populer, yaiku ukara parikan sing unine mengkene :

orek-orek montore mabur
montor mabur gedhe rodhane
aja ngenyek wong gedhe dhuwur
gedhe dhuwur larang regane.


Tembung larang regane ing parikan iku, maksude : wong lanang gedhe dhuwur iku bisa narik kesengseme wanita sing nyawang. Senajan ora kena diarani kabeh, racake wong wadon, gampang ketarik marang wong gagah, gedhe-dhuwur. Kathik ya nggantheng ,isih jaka, duwe brengos pisan,katon ngengkreng. Akeh prawan sing puyeng, gendheng. Dadi rebutan. Ora beda jaka-jaka yen weruh prawan ayu,menthur...,jor-joran, saingan.

Prawan kang klakon dikawin sing gedhe dhuwur iku, mulya (bahagia) banget atine. Nanging suwening-suwe...,bareng nyandhak perkara kabutuhan, dadi wiwit kisruh, saka watak kesete sing lanang sing wegah nyambutgawe. Omah-omah butuh ragat, sembarangkalir nganggo dhuwit. Selagine wong turu wae ya nganggo wragad (obat nyamuk), apamaneh wong melek, eling lan weruh kebutuhan thenthek-mbengek.. Sabune entek, wedhake ya entek, durung berase, lawuhe apa, lombok,uyah,trasi.....ya wis koret-koret. Arep utang maneh ing warung kok monga-mangu, wong sing dhisik durung dibayar,tekan sak-rokoke sing lanang....

Bahagiane oleh bojo wong lanang gedhe-dhuwur,kaya wis ora pati dirasakake. Apamaneh metu anake, saya akeh butuhe lan ya saya kerep tukarane merga sing lanang keset nyambutgawe. Mung ocas-acus adol bagus, entek-entekake bojone njaluk pegat saka wis ora kuwat..Terus budhal menyang Hongkong, apa menyang Taiwan, apa menyang Arab, golek dhuwit gedhe. Tilik omah, tumpakane MIO gres.

Dhasar ayu rupane, turah-turah dhuwite kanggo ngadisalira. Sore-sore, nganggo kacamata,rambuten kledher-kledher keterak angin, numpak MIO anyar gres.Wengggggggg.....,liwat ngarep gerdhu sing dienggoni cangkruik tilasane.

":Lho...! Bojomu, Har! Halhah-halah, kaya bintang sinetron saiki," cluluke kancane cangkruk.

"Wong mandhak buruh ae,kok. Pacakane kok kaya bojone Camat," wangsulane ora ngrumangsani luputing kesete,nganti diemohi bojone, lara atine.

"Umpama isih dadi bojomu, ya sengara isa tuku Mio jreng!" tembunge kancane antep, kaya watu gedhe nibani awake,nganti ora bisa thengel-thengel saka benere ukara iku.' Sakinge kowe sing keset, ra isa ngrumat bojo ayu....,ya malah kowe sing terus diguwak. Apa ra isin nek kowe diliwati, wenggggggg....ngono kuwi maeng?"

Wong gedhe dhuwur keset nyambutgawe mengkono iku,kaya wis dadi watak cirine wong gedhe dhuwur. Senajan ora kabeh mengkono,nanging akeh-akehe mengkono, keset. Sing akeh, wong-wong sing sukses, dudu wong sing dedege gedhe -dhuwur, nanging wong-wong lanang sing dedege mringkil-mringkil, rada endhek. Ya sing mringkil-mringkil iku sing wekel ing gawe, lincah blebar-bleber kaya ora duwe kesel , etungane ya memet, gemi nastiti,ngati-ati.

Mulane...,,marang kabeh putu-putuku sing isih dha prawan-prawan kuwi....,rungokna welinge Embah. Ati-ati golek bojo.Aja mung gampang ketarik marang gebyaring rupa ,bagus-nggantheng tata laire, gedhe-dhuwur, breges. Eling-eling welinge Embah yen rasa seneng, cinta, bisa bubrah ing njero omah yen kurang ragade. Sing diarani ragad kuwi ya pengasilan, pekayaan utawa nafkah. Yen sing lanang ora duwe asil, ya tempur saben dina, bubrah cintane suwe-suwe.

Pancen bener anane tembung ,yen : gegaraning wong akrami, dudu bandha,dudu rupa,amung ati pawitane (pathokane wong omah-omah, dudu bandha lan rupa, nanging mung saka ati). Yen atine wis sreg, dadi, bisa tutug-lestari enggone mbangun bale wisma. Ayem,tentrem, nemoni rahajo. Iku mau yen ya cukup dhuwite kanggo nyuikupi butuh. Cukuping kabutuhan mung kudu kanthi nyambutgawe.

Mula, aja mung waton seneng oleh sing gedhe-dhuwur, kira-kira pegaweyane apa? Bisa apa sing kena kanggo nyukupi butuh?

Yen nganti kleru, ukara ing gendhing Orek-Orek, ya bisa seje unine :

orek-orek montore mabur
montor mabur, gedhe rodhane
wani ngenyek sing gedhe dhuwur
gedhe dhuwur keset gawene
.*
____________________________________________________________________________________

B e j a
Djajus Pete,07 September 2010

WONG BODHO KALAH KARO WONG PINTER
WONG PINTER KALAH KARO WONG BEJA


Yaiku adiling Pangeran, hiya Kang Murbeng Dumadi, hiya Kang Maha Kawekas,hiya Kang Maha Agung, ya Allah Swt.Mulane sing rumangsa pinter, dhuwur sekolahe, aja kumingsun, gumedhe, ngendelake dupeh awake luwih pinter, nyepelekake wong sing dianggep bodho ,kurang sekolahe utawa kepiye....Bodho lan pinter iku, ora beda kaya wong kang tinakdir sugih lan miskin. Yen tinakdir bodho, arepa digembleng guru dina-dina....,undhake kepinterane sethihtik banget, ora sumbut karo panggemblenge guru. Arepa enggone nyambutgawe nganti jungkir-walik...,yen pancen wis tinakdir ora bisa sugih, ya ana wae jalarane kutah saumpama banyu. Seje karo sing takdire sugih, satiba-malange sarwa kepanak lan bisa mlumpuk pengasilane, dadi lan sugihe.

Bodho lan pinter, sugih lan mlarat, wis tinakdir kudu ana kanggo tetimbangan ubenge wong urip ing ngalam ndonya. Siji lan sijine padhadene mbutuhake. Sing sugih mbutuhake wong mlarat sing gelem rerewang ing omahe sarana dibayar. Sing mlarat gelem nandangi saka butuh bayarane kanggo nyukupi kabutuhane uripe.Mengkono uga wong bodho lan wong pinter, padhadene mbutuhake.

Wong bodho, ing endi wae, ora bakal menang mungsuh wong pinter. Iku wis mesthi. Nanging merga saka adiling Pangeran sing andum nasib, wong pinter bisa kalah karo wong beja. Bodho yen awake beja, nasibe apik, sing pinter kalah.

Akeh lelakon mengkono mau ing ngalam ndonya. Sing ora dhong bisa ndongong, gumun....,kok akeh wong pinter gagal, ora dadi, malah entek dhuwite kanggo ngoyak pepinganane sing ora kecandhak.

Sing pinter mesthi dadine, mesthi menange...., terus endi bageyane sing bodho, kurang pinter? Saka asihe Pangeran sing maringi bodho, sateruse nibakake peparing liyane sing aran BEJA marang sing bodho kuwi. Lha,dadi menang, bodho duwe kabegjan.Wong pinter sing saiki kalah karo wong beja iku, ya ora mesthi kalah ing sateruse. Ing liya wektu bisa uga menang mungsuh wong bodho sing ora kedunungan beja.

Bodho kok selawas-lawase, ora kedunungan beja, ya kudu ditrima yen pancen mengkmono garis uripe. Katimbang bodho, isih ana pangarep-arep apik yen pinter. Mulane sing aran kepinteran banget diudi ,awit sing digoleki wong urip ing ngalam ndonya iki mung werna telu, yaiku (1) golek kepinteran (2) golek bandha-donya, (3) golek drajat-pangkat.*
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________

Tidak ada komentar:

Posting Komentar